Oryantring Nasıl Yapılır?

Doğayla iç içe olma isteğinin her zamankinden çok daha ağır bastığı zamanlardan geçtiğimiz kesin. Kalabalıklar bizi ürkütüyor, boğuyor. Fırsat buldukça kendimizi yeşilin kucağına atma refleksimiz de buradan geliyor. Peki bu doğa kaçamaklarına biraz hareket biraz da heyecan katmaya ne dersiniz? Tavsiyemiz: Oryantiring.

Son yıllarda popülaritesi giderek artan oryantiring sporu aradığınız heyecanı size fazlasıyla sunmaya hazır. Kondisyon ve dikkat becerilerini tetikleyen bu spor hakkında merak ettiğiniz her detayı bu rehberde bulabilir; oryantiring macerasına başlamadan önce kafanızdaki sorulara yanıt alabilirsiniz.

Oryantiring Nedir?

Öncelikle oryantiring ne demek sorusuyla başlamakta fayda var. İsveççe “orientering” kelimesinden Türkçeye geçmiş oryantiring, bir tür yön bulma sporu. Katılımcıların bilmedikleri bir arazide zamana karşı yarışarak harita ve pusula yardımıyla daha önce belirlenmiş kontrol noktalarını bulmaları üzerine bir kurguya sahip. Yalnızca fiziksel değil, çok sayıda zihinsel öğenin de dahil olduğu bu spora dair “koşarken satranç oynamak” gibi benzetmeler yapılıyor. Dolayısıyla bedeninizi ve zihninizi aynı anda çalıştıran bir spor olduğunu söylemek mümkün.

Hem takım hem bireysel sporlar arasında gösterilen oryantiring’in kökleri İsveç’e dayansa da bugün sınırları çoktan İsveç’in ötesine geçmiş durumda. Öyle ki dünyanın birçok ülkesinde oryantiring federasyonu bulunuyor ve dünyanın dört bir yanında farklı konseptlerde çok sayıda oryantiring etkinliği düzenleniyor.

Oryantiring Nasıl Oynanır?

Öncelikle bu spor, oryantiring eğitimi almış olun ya da olmayın, kurallara az çok hakim olduğunuz sürece kendinizi deneyebileceğiniz bir spor türü. Parkurlar başlangıç seviyesinden uzman seviyesine farklılıklar gösterebiliyor. Dolayısıyla kişiler kendi seviyelerine uygun bir seçim yapma imkanı yakalıyor. 

En önemli oryantiring kuralları ise şu şekilde:

• Oryantiring sırasında katılımcılar belirlenen bir arazi içinde bir dizi kontrolden geçiyor. Her bir kontrol noktasının ayrı kodu bulunuyor.
• Bu kontrol noktalarına ulaştığınızda ya kağıt üzerinde ya da elektronik cihazlar üzerinden ulaştığınıza ve bir sonraki kontrol noktasına ilerleyebileceğinize dair bir onay alınıyor. 
• Oyun kuralları gereği bir kontrol noktasından diğerine geçerken belirli bir rota bulunmuyor. Her katılımcının kendi rotasını belirlemesi bekleniyor.
• Yeni başlayanların genelde ana yolları takip etmeleri öneriliyor. Orta ve ileri düzeyi katılımcılar daha ciddi bir navigasyon yetkinliğine sahip olduklarından daha engebeli ve hareketli güzergahlardan ilerleyebiliyor.
• Amaç önceden belirlenmiş kontrol noktalarını en hızlı şekilde bulmak ve parkuru en kısa sürede tamamlamak. 
• Aynı parkurda yarışan katılımcılar, yarışmacıların birbirini takip etmesine engel olmak adına, birbirinden birkaç dakika arayla yola çıkıyor. 
• Bu nedenle önemli olan parkuru kimin önce bitirdiği değil, kimin en kısa süre içinde bitirdiği.
• Katılımcı parkuru tamamlamak için maksimum süreyi aştığında, yarıştan diskalifiye ediliyor. 
• Parkur boyunca yolunuza çıkabilecek engellerin sizi yavaşlatmaması için etkinlik haritasından ve bu haritadaki sembollerden faydalanmanız gerekiyor.

Yeni Başlayanlar için Oryantiring İpuçları

Oryantiringe yeni başlayanların öncelikle şunu hatırlamaları gerekiyor: Her sporda olduğu gibi oryantiring sporunda da pratik yaptıkça iyileşen bir performans sergileniyor. Dolayısıyla daha ilk oyunda kendinizden harikalar beklememeli; rotanızı belirlerken çok iddialı kararlar almamalısınız. 

Pratik kazanıp daha etkin bir şekilde oryantiring yapıncaya kadar işinize yarayabilecek birkaç ipucunu da es geçmemek gerekiyor:

• Öncelikle her ne kadar bu bir yarış olsa da oryantiring yaparken nereye gittiğinizi bilmeden attığınız her adım zaman kaybı olabilir. Dolayısıyla durup düşünmekten, haritanızı incelemekten çekinmeyin. Nitekim bu oyunda akıllıca planlanmış bir rota, hızla attığınız adımlardan çok daha fazla zaman kazandırabilir.
• Kendinizi diğerleriyle kıyaslamayın. Çünkü oyun içinde çok sayıda parkur var ve her parkurun başlangıcı aşamalı gerçekleşiyor. Dolayısıyla oyun tamamlanıncaya kadar diğerleriyle aranızdaki farkı bilmeniz ya da anlamanız mümkün olmuyor. Bu nedenle diğer katılımcılarla ilgilenerek zaman kaybetmek yerine kendi rotanıza odaklanmanız gerekiyor.
• Etkinlik öncesi online oryantiring haritalarını inceleyerek aşinalık kazanmakta yarar var. Oryantiring haritalarındaki özel sembollerin anlamlarını anlayıp çözmek her ne kadar sıkıcı olsa ve zaman alsa da etkinlik sırasında size fazlasıyla yardımcı oluyor. 

Oryantiring Malzemeleri Nelerdir?

Oryantiringin en güzel taraflarından biri, bu sporu yapmak için bir sürü özel ekipman ve giysi satın almanıza gerek olmayışı. Fakat yine de aşağıdaki birkaç malzeme olmadan yola çıkmamak gerekiyor: 

• Dayanıklı outdoor ayakkabıları
• Hava koşullarına uygun kıyafetler ve gerekiyorsa katmanlı outdoor giyim ürünleri
• Oryantiring pusulası
• Güvenlik düdüğü

Oryantiring haritası her oyunda verildiği için yanınızda ayrıca bir harita bulundurmanıza gerek yok. 

Oryantiring Sembolleri Nelerdir?

Doğru ve efektif harita okuması, oryantiring sporunda başarılı olmanın altın anahtarı kabul ediliyor. Dolayısıyla etkinliğe katılmadan önce oryantiring haritaları üzerinde detaylı araştırmalar yapmak, haritalar üzerindeki sembollerin ne anlama geldiği konusunda gerekli bilgileri edinmek gerekiyor.

Uluslararası Oryantiring Federasyonu’nun hazırladığı “Oryantiring Haritaları İçin Uluslararası Teknik Şartname” gereğince oryantiring haritalarındaki semboller 7 kategoride sınıflandırılıyor:

• Alan yapısı/Yeryüzü şekilleri (Kahverengi)

Çukur, çöküntü, tepecik gibi arazi koşullarıyla ilgili bilgi veren semboller bu grupta yer alıyor. 

• Kaya ve büyük kayalar (Siyah+Gri)

Uçurum, kaya kütlesi, hendek, taşlık zemin gibi arazideki kaya yapısı hakkında bilgi veren semboller bu grupta yer alıyor. Bu semboller koşulabilirlik ve olası tehlikeler hakkında da katılımcıları bilgilendiriyor.

• Su ve Bataklık (Mavi)

Geçilemeyen su kütleleri, sığ su kütleleri, su yolları ve kanalları, geçilemeyen ve belirsiz bataklıklar hakkında bilgi veren semboller bu grupta yer alıyor. 

• Bitki Örtüsü (Yeşil+Sarı)

Açık alan, orman, bağ, bahçe, bostan gibi arazinin bitki örtüsüne dair bilgi veren semboller, bu grupta yer alıyor. Bu semboller koşulabilirlik ve görünebilirlik açısından oldukça önemli bir rol oynuyor. 

• İnsan yapımı özellikler (Siyah)

Arazi içindeki çitleri, duvarları, binaları ve yasaklı alanları temsil eden yol ve patika bağlantılı semboller bu grupta yer alıyor. 

• Teknik semboller (Siyah+Mavi)

Teknik semboller; manyetik kuzey çizgileri, referans noktası ve yükseklik noktası hakkında bilgi veriyor. 

• Yön sembolleri (Mor)

Çıkış, harita temin noktası, parkur çizgisi, sınır dışı alanlar, ilkyardım noktası gibi yer ve yön bildiren semboller bu grupta yer alıyor. 

Oryantiring Etkinlik Örnekleri

Oryantiring, farklı konseptlerde oynanabilen bir spor türü. Bugün baktığınızda en popüler oryantiring etkinliklerini bireysel yarışmalar, bayrak yarışları, kısa park yarışları ve dağ maraton etkinlikleri oluşturuyor. Ancak katılımcıların başlarına taktıkları lambaların aydınlattığı gece oryantiringi de giderek popülaritesini artıran konseptler arasında.

Bunun dışında Uluslararası Oryantiring Federasyonu tarafından kayak oryantiringi, dağ bisikleti oryantiringi, iz oryantiringi gibi farklı etkinlikler de düzenleniyor.

Türkiye’de Oryantiring

Oryantiring sporu farklı arazi tipleri açısından oldukça zengin alternatifler sunan ülkemizde de giderek yaygınlaşıyor. Oryantiring Ankara, Oryantiring İstanbul ve Oryantiring İzmir kulüpleri başta olmak üzere çeşitli organizasyonlar önderliğinde çok sayıda etkinlik düzenleniyor. 

Oryantiring ile ilgili her şeyi öğrendiğinize göre geriye harita okuma, yön bulma ve stratejik karar verme yeteneklerinizi test etmek kalıyor. Kendinizi tabiatın kollarına bırakarak adrenalin dolu bir deneyimin parçası olmak istiyorsanız, fiziksel ve zihinsel becerileri zorlayan oryantiring sporuna vakit kaybetmeden başlayabilirsiniz.